Ας μη γυρίσουν (ακόμη) τα «μάρμαρα !

Του Σκωλίκη Δημήτρη,

Ας μη γυρίσουν (ακόμη) τα «μάρμαρα !

  Καλή η πρωτοβουλία της χώρας μας στον ΟΗΕ, όπου 85 χώρες ενέκριναν ψήφισμα για επιστροφή ή αποκατάσταση των αγαθών πολιτιστικής κληρονομιάς στις χώρες προέλευσης τους. Καλή και η προσπάθεια του φέρελπι και συμπαθούς νέου Υπουργού Πολιτισμού για την προβολή της Ελλάδας με σειρά δημοσιευμάτων στο National Geographic.

  Όμως ένα πρόσφατο δημοσίευμα  βρετανικού περιοδικού που …μπέρδευε το Μουσείο της Ακρόπολης με την συλλογή Γκαγκόσιαν, με αφορμή εκδήλωση που πραγματοποιήθηκε στους χώρους του μουσείου για τα εγκαίνια της ομώνυμης γκαλερί, μου έφερε στο νου τις υποκριτικές κραυγές αγανάκτησης, όταν στο Βρετανικό Μουσείο διοργανώθηκε πάρτι στο χώρο που εκθέτονται τα Ελγίνεια !

 Τώρα δηλαδή που αποκτήσαμε μουσείο, έχουμε τάχα και το δικαίωμα να διεκδικούμε τα μάρμαρα μας, για να μπορούμε ανενόχλητοι να τα χρησιμοποιούμε σαν ντεκόρ πίσω από μπουφέδες με μπόμπες και τυροπιτάκια , για να χορταίνουν οι κάθε λογής πολιτιστικά άσχετοι …φιλότεχνοι της κατ΄ευφημισμόν καλής κοινωνίας ;

  Προς τι λοιπόν τόση πρεμούρα να ξεσπαθώνουμε για την συμπεριφορά των Βρετανών,                       όταν εμείς οι ίδιοι δεν είμαστε ώριμοι πολιτιστικά να διαφυλάξουμε την αξιοπρέπεια των μνημείων  της πολιτιστικής κληρονομιάς μας. Όταν στους Δελφούς, τον ομφαλό της γης, βόσκουν …γουρούνια και ο πέριξ χώρος αναδεικνύεται σε χωματερή που μολύνει ακόμη και το νερό που πίνουν οι Αθηναίοι. Όταν βιαζόμαστε να γκρεμίσουμε το αρχιτεκτόνημα του μεσοπολέμου, διότι εμποδίζει τη θέα από το ρεστοράν στο νέο μουσείο της Ακρόπολης. Από πότε καταργούμε ένα πολιτιστικό «οικοδόμημα» υπέρ κάποιου άλλου. Μήπως η τέχνη δεν οφείλει να σέβεται πάνω από όλα την ίδια την τέχνη ;

   Ο πολιτισμός δεν αφορά μόνο την διεκδίκηση της ιστορίας μας. Ο πολιτισμός είναι μια υπόθεση που αφορά όλους μας, χωρίς διακρίσεις και περιορισμούς. Ο πολιτισμός και η προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς δεν περιχαρακώνεται και βεβαίως δεν εξαντλείται στους τέσσερις τοίχους ενός μουσείου, όσο αρχιτεκτονικό κόσμημα κι αν αυτό είναι.

   Ο πολιτισμός είναι υπόθεση της καθημερινότητας και έχει αξία όταν αφορά και επηρεάζει ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας. Το μουσείο της Ακρόπολης δεν πρέπει να γίνει ατραξιόν              για τους τουρίστες και …εκδρομή για τους μαθητές !! Το μουσείο, όπως και κάθε μουσείο, πρέπει να είναι χώρος ουσιαστικής παιδείας και καλλιέργειας. Τα μουσεία είναι αναπόσπαστο κομμάτι όχι μόνο της κοινωνίας, αλλά και του πολεοδομικού και περιβαλλοντικού ιστού μιας πόλης. Δεν αρκεί λοιπόν να διεκδικούμε τα «μάρμαρα» μας στο όνομα ενός πολιτιστικού εθνικού ρεβανσισμού, αλλά θα πρέπει να φροντίσουμε και την ευρύτερη αξιοποίηση τους,             σαν κτήμα της κοινωνίας μας και του κόσμου.

 

   Ο πολιτισμός μας δεν εξαντλείται στα επιτεύγματα της ιστορίας μας, αλλά οφείλουμε να τον εντάξουμε στην καθημερινότητα της ζωής μας. Δεν αρκεί να έρχονται τουρίστες για να βλέπουν αγάλματα και κίονες. Ούτε να αντιμετωπίζουμε σαν πολίτες και πολιτεία το θέμα σαν ψυχαγωγική «μπίζνα». Ο πολιτισμός ξεκινά από το σπίτι, τη συμπεριφορά στο δρόμο, τις υποδομές στην πόλη, την αισθητική στους κοινόχρηστους χώρους, την ευαισθησία για το περιβάλλον, την συνεργασία και την ύπαρξη κοινοτικού πνεύματος ανάμεσα τους πολίτες.                   Ο Πολιτισμός είναι κοινωνική φιλοσοφία, τρόπος και στάση ζωής που αφορά άτομα και κοινωνικές ομάδες. Είναι η ίδια η κουλτούρα μας. Όμως ο πολιτισμός είναι προσωπική έγνοια του καθενός μας, αλλά ταυτόχρονα  και προτεραιότητα της Πολιτικής ενός οργανωμένου κράτους.    

   Πολιτική στον Πολιτισμό δεν σημαίνει επιχορηγήσεις σε ημετέρους, χειραγωγημένες αντιλήψεις και νοοτροπίες για την τέχνη. Ο Πολιτισμός ξεκινά από το σχολείο και την οικογένεια                   και μετά καταλήγει στα μουσεία, τα «μέγαρα» και τις αίθουσες παραγωγής αισθητικής.                        Η Πολιτική στον Πολιτισμό συνδυάζεται με την αισθητική της πόλης, την παροχή υπηρεσιών   από τους εμπλεκόμενους επαγγελματίες, την νοοτροπία κράτους και πολιτών, την εκπαίδευση και την μύηση της νέας γενιάς, την αξιοποίηση πόρων και την βελτίωση των υποδομών για την προστασία της ιστορικής και πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

 Γι΄αυτό, ας μην επιστρέψουν ( ακόμη ) τα «μάρμαρα», πριν αποφασίσουμε να αλλάξουμε νοοτροπία σαν κοινωνία και φανούμε αντάξιοι των περιστάσεων.                                                               Κι αυτό θέλει απόφαση και χρόνο !